Een nieuwe wandeling Het land van Bruegel

Deze schitterende wandeling voert u door open landschappen, heide, bossen en bloemrijke beemden in de vallei van de Abeek.
Op deze wandelroute kun je op 6 hotspots op je smartphone uitleg krijgen over de wetenswaardigheden waar je voorbijkomt. De wandeling is 3,7 km lang en voert je langs het geboortehuis van Pieter Bruegel de Oude, de site van de voormalige Olieslagmolen van Ellikom, door de hei-de, langs de verrassende geologische ‘Breuk van Grote-Brogel’ en het ‘Heilig Bos’, een archeologische site van Europees belang in de Abeekvallei van Grote Brogel.
Luister mee en kom eens langs en laat je verrassen.
De wandeling is ontworpen om te wandelen tegen klokwijzerszin, maar de andere richting is zeker zo goed. Parkeren kan in de omgeving van de Ooievaarnest, Hoogstraat 4 in Grote Brogel.

Deze wandelroute werd tijdens het natuurweekend van Radio 2 op 22 oktober aan het publiek voorgesteld.
Op vraag van radiopresentatrice Ann Reymen aan Joeri Cortens, de huisbioloog van Radio 2, welke nieuwe Vlaamse wandelroute het meest indruk op hem gemaakt, antwoordde Joeri dat de Pieter Bruegelwandeling in de Abeekvallei hem het meest beviel door zijn prachtige natuur en landschappen en met historische hotspots.

Deze wandelroute is de kapstok van een groter project in het Land van Bruegel waarbij meerdere acties voorzien zijn. Zo zullen o.a. bruggen vernieuwd worden, rustbanken aangebracht en de wandelinfrastructuur verbeterd worden. Mogelijk worden er gronden verworven, terreinen herin-gericht en landschappen hersteld.

Bezienswaardigheden

Ooievaarsnest
Het Ooievaarnest was een herenboerderij die steeds, tot in 1877 in handen is geweest van de adel.
De eerste bebouwing dateert waarschijnlijk al van de twaalfde eeuw. Rond 1526 werd hier Pieter Bruegel geboren. Hij schilderde het interieur van zijn geboortehuis om zijn nageslacht te laten zien waar hij geboren is en wie voor zijn opleiding heeft gezorgd.
Bij de hoeve hoorde ca. 30 ha gronden die reikten tot aan de Abeek. De Slagmolen van Ellikom was bereikbaar via een mooie dreef. Momenteel worden er plannen gemaakt om de hoeve te restaureren en het Land van Bruegel een facelift te geven. Binnen enkele jaren wordt hier de 500ste verjaardag van Pieter Bruegel gevierd.

De site van de voormalige slagmolen van Ellikom
De molen, de vijfde molen op de Abeek in Oudsbergen, bestond al in 1702, maar is ouder. De slagmo-len van Ellikom was een oliemolen waar het lijnzaad, raapzaad en vlaszaad geplet of geslagen werd.
In 1963 werd de molen afgebroken en in het Openluchtmuseum van Bokrijk heropgebouwd. De toenma-lige conservator van het Openlucht Museum van Bokrijk was zo onder de indruk van de omgeving dat hij het openluchtmuseum Het Land van Bruegel wilde noemen. Die naam willen we gebruiken in het echte land van Bruegel.

Heide
Natuurpunt heeft hier 2 percelen dennenbos omgezet naar heide. Omdat hier eeuwenlang heide stond, kwam de heide al in het eerste jaar massaal tevoorschijn na meer dan 50 jaar als zaad in de grond hebben gewacht. Hier kun je door de heide struinen zoals onze voorouders dat deden in de uitgestrekte heidegebieden rond de dorpen. De heide wordt regelmatig in stroken gemaaid zodat er altijd ook jonge heidebegroeiing blijft voor haar bewoners.

Breuk van Grote Brogel
Als we hier langs de steile valleiwand wandelen vragen we ons af hoe die helling hier is gekomen. De streek hier ligt aan de rand van de Roerdalslenk, een groot verzakkingsgebied. Hier zijn we bij de breuk van Brogel, een zijbreuk, waar de grond is verzakt en grotendeels terug is opgevuld. Zo is er nu een hoogteverschil van 10 à 15 meter ontstaan tussen het Kempisch plateau en de vlakte van Bocholt. In de diepte zie je de Abeek meanderen. Meer stroomafwaarts de Abeek is de valleiwand verdwenen en maakt de Abeek een bocht van noorden naar het oosten.

Archeologische site
De archeologisch site van Grote Brogel is van Europees belang omdat er heel veel vondsten zijn opge-graven en deze wijzen op een cultusplaats in een “Heilig Bos”.
Het gaat zowel om vuurstenen artefacten, aardewerk als metalen objecten. Zowel de grondsporen als de vondsten duiden op langdurige menselijke activiteiten op de site. Behalve de munten en fibulae is er in Brogel nog een verscheidenheid aan andere metalen objecten gevonden, zoals armbanden, haarspelden, paardentuig, …

Paul Capals